Bileşen ve Standartlar
İç Kontrol Standartları
Kamu İç Kontrol Standartları Tebliği (Resmî Gazete: 26/12/2007 - 26738) doğrultusunda oluşturulmuştur. Bu sistem, kurumlarda etkili ve güvenilir bir yönetim altyapısı oluşturmayı amaçlar.
İç kontrol sistemi 5 ana bileşenden ve bu bileşenlere bağlı toplam 18 standarttan oluşmaktadır:
1. Kontrol Ortamı Standartları
(Organizasyon kültürü ve yapısal altyapı)
1.1. Etik Değerler ve Dürüstlük:
Kurumun tüm çalışanları etik kurallara uygun hareket eder, dürüstlük ve güven esas alınır.
1.2. Misyon, Organizasyon Yapısı ve Görevler:
Kurumun misyonu açıkça tanımlanmalı; görev, yetki ve sorumluluklar net olarak belirlenmelidir.
1.3. Personel Yeterliliği ve Performansı:
Personelin işe uygunluğu, eğitimi ve performansı izlenir ve geliştirilir.
1.4. Yetki Devri:
Yetki ve sorumluluklar yazılı olarak devredilir; devredilen yetkiler açıkça tanımlanır ve izlenir.
2. Risk Değerlendirme Standartları
(Amaçların belirlenmesi ve risklerin analiz edilmesi)
2.1. Planlama ve Programlama:
Kurumun hedefleri doğrultusunda planlar yapılır, faaliyetler belirlenir.
2.2. Risklerin Belirlenmesi ve Değerlendirilmesi:
Amaçlara ulaşmayı engelleyecek iç ve dış riskler belirlenir, analiz edilir ve önlem alınır.
3. Kontrol Faaliyetleri Standartları
(Riskleri önlemeye yönelik kontrol mekanizmaları)
3.1. Kontrol Stratejileri ve Yöntemleri:
Riskleri önleyici veya azaltıcı kontroller sistemli şekilde uygulanır.
3.2. Prosedürlerin Belirlenmesi ve Belgelendirilmesi:
İş süreçleri yazılı hale getirilir ve güncel tutulur.
3.3. Görevler Ayrılığı:
İşlemlerin onaylama, uygulama, kayıt ve kontrol gibi aşamaları farklı kişilerce yürütülür.
3.4. Hiyerarşik Kontroller:
Yönetici ve sorumlular tarafından faaliyetler düzenli olarak izlenir.
3.5. Faaliyetlerin Sürekliliği:
Personel değişimi gibi durumlarda işlerin aksamasını önleyecek yapılar oluşturulur.
3.6. Bilgi Sistemleri Kontrolleri:
Elektronik bilgi sistemlerinin güvenliği, sürekliliği ve doğruluğu sağlanır.
4. Bilgi ve İletişim Standartları
(Bilgi üretimi, paylaşımı ve erişimi)
4.1. Bilgi ve İletişim:
Doğru ve güvenilir bilgiye zamanında ulaşılır ve paylaşılır.
4.2. Raporlama:
Yönetime ve ilgili taraflara düzenli ve güvenilir raporlar sunulur.
4.3. Kayıt ve Dosyalama Sistemi:
Tüm belgeler doğru şekilde kaydedilir, saklanır ve gerektiğinde erişilebilir durumda olur.
4.4. Hata ve Usulsüzlüklerin Bildirilmesi:
Kurum çalışanları, tespit ettikleri hata, usulsüzlük ve uygunsuzlukları ilgili birimlere güvenli kanallardan bildirebilir.
5. İzleme Standartları
(Sistemin sürekliliği ve değerlendirme mekanizması)
5.1. İç Kontrolün Değerlendirilmesi:
İç kontrol sistemi düzenli olarak gözden geçirilir ve geliştirilir.
5.2. İç Denetim:
İç denetim faaliyetleri, iç kontrol sisteminin etkinliğini ve işlerliğini değerlendirmek üzere yürütülür.
Bu standartlar, Kamu İç Kontrol Standartları Tebliği'ne dayanmaktadır ve üniversitemizdeki iç kontrol yapısının temelini oluşturmaktadır.